Khó khăn của người lao động nước ngoài
Tư vấn viên của tổ chức phi lợi nhuận POSSE tư vấn miễn phí các vấn đề liên quan đến lao động bằng tiếng Nhật và tiếng Anh. Anh Iwahashi Makoto, một trong các tư vấn viên, cho biết tháng nào tổ chức cũng nhận được nhiều yêu cầu tư vấn. Nhưng riêng tháng trước, các yêu cầu lên đến con số 100.
Anh Iwahashi cho biết đầu tháng 3 nhận được nhiều yêu cầu từ giáo viên các trường dạy ngoại ngữ. Các trường này đã phải hủy lớp sau khi Chính phủ Nhật Bản kêu gọi đóng cửa các trường từ cấp 1 đến cấp 3 từ ngày 2/3.
Nhiều giáo viên cho biết họ được yêu cầu trực ở nhà, thu nhập thì giảm mạnh. Ngay cả khi các lớp vẫn học bình thường, các giáo viên phàn nàn rằng ở trường không có đủ biện pháp bảo vệ, ví dụ như không yêu cầu học viên phải đeo khẩu trang.
Tiếp đó trong tháng 3, POSSE nhận được yêu cầu tư vấn của những người làm việc trong ngành du lịch, ví dụ như nhân viên lễ tân và dọn dẹp ở các khách sạn, nhân viên bán thời gian trong các nhà hàng và quán rượu.
Nhiều người trong số này đến từ các nước châu Á. Một số người kể với tư vấn viên rằng ca làm việc bị cắt giảm, thu nhập cũng giảm mạnh. Những người khác thì cho biết quản lý viện lý do giảm doanh thu để gây sức ép buộc họ thôi việc. Đối với một số người, thu nhập giảm đồng nghĩa với việc họ không thể trang trải cuộc sống tại Nhật.
Phao cứu sinh
Luật Tiêu chuẩn Lao động của Nhật quy định các công ty phải trả cho nhân viên ít nhất 60% lương trung bình trong trường hợp họ buộc những người này phải nghỉ làm. Điều khoản này được áp dụng đối với tất cả người lao động, không phân biệt quốc tịch, nhân viên chính thức hay không chính thức. Tuy nhiên, nhiều người liên hệ với POSSE không biết quy định này nên không nhận được khoản tiền trên.
Anh Iwahashi tư vấn rằng người lao động nên tập hợp các tài liệu liên quan đến công việc, trong đó có các giấy tờ ghi rõ yêu cầu và điều kiện làm việc, bảng phân ca, các thư từ về công việc do công ty gửi tới. POSSE cũng giúp thương lượng với những người quản lý.
Nhật Bản cần người lao động nước ngoài
Theo bộ lao động, tính đến tháng 10 năm ngoái Nhật Bản có khoảng 1.659.000 người lao động nước ngoài, tăng hơn 2 lần so với 5 năm trước đó.
Anh Iwahashi nói: “Thị trường lao động Nhật Bản không thể duy trì nếu thiếu người lao động nước ngoài. Nhưng Nhật Bản hiện chưa có hệ thống hỗ trợ đầy đủ cho những người này”. Anh cho biết nhiều người lao động nước ngoài đang trong tình cảnh khó khăn hơn so với đồng nghiệp người Nhật bởi rào cản ngôn ngữ khiến họ khó tiếp cận thông tin.
Chính phủ Nhật Bản công bố kế hoạch kinh tế khẩn cấp trong đó có biện pháp hỗ trợ hơn 2.700 đôla Mỹ tiền mặt cho các hộ gia đình có thu nhập giảm mạnh do đại dịch. Tuy nhiên, chính phủ không nói rõ liệu cư dân người nước ngoài có thuộc diện được nhận khoản hỗ trợ này hay không.
Theo kế hoạch trên, những người bị buộc thôi việc cũng được hỗ trợ vay không lãi suất. Nhưng nếu không phải cư dân có visa dài hạn thì rất khó nhận được khoản vay này.
Bộ lao động có dịch vụ tư vấn riêng dành cho người lao động nước ngoài, nhưng dịch vụ này lại không nhận yêu cầu gửi qua e-mail.
Anh Iwahashi nói rằng số yêu cầu mà POSSE nhận được chỉ là bề nổi của tảng băng chìm. Đại dịch do vi-rút corona chủng mới được cho là sẽ có tác động dài hạn đối với nền kinh tế, khiến các ngành dịch vụ và chế tạo phải cắt giảm hoạt động nhiều hơn nữa.
Anh nói: “Nhiều người lao động nước ngoài hiện chỉ có thu nhập hơn mức lương tối thiểu một chút. Họ không thể trang trải cuộc sống nếu thu nhập tiếp tục giảm. Chính phủ cần làm nhiều hơn để giúp đỡ họ”.
st.
